در طول چرخه قاعدگی و همچنین در طول دوران باروری شما (یعنی فاصله بین بلوغ جنسی تا یائسگی)، رنگ و بافت ترشحات واژن کمی تغییر میکند. رنگ ترشحات واژن بهطورطبیعی میتواند از شفاف و بیرنگ تا سفید یا شیری و بافت آن از آبکی تا غلیظ و چسبناک تغییر کند. پس کاملاً طبیعی است که گاهی ترشحات آبکی داشته باشید و گاهی ترشحات شما غلیظتر شوند؛ اما گاهی ترشحات آبکی واژن میتواند نشانه مشکل باشد. در این مقاله توضیح میدهیم که ترشحات آبکی چه موقع طبیعی و چه موقع غیرطبیعیاند.
فهرست آنچه میخوانید:
ترشح آبکی سفید واژن چیست؟
ترشحات واژن یک فرآیند طبیعی بدن است که به سلامت، پاکسازی واژن و همچنین روان کردن واژن برای برقراری رابطه جنسی کمک میکنند.
میزان هورمونهای استروژن و پروژسترون طی فرآیندهایی مثل چرخه قاعدگی، بارداری، یائسگی و… تغییر میکند. یکی از اثرات تغییر در سطح این هورمونها، تغییر ظاهر ترشحات و مشاهده انواع ترشحات واژن و رحم است:
- سطح استروژن بالاتر از پروژسترون: ترشحات واژن شفاف، کشدار و آبکی
- سطح پروژسترون بالاتر از استروژن: ترشحات سفید یا شیری و حتی کمی متمایل به زرد
ترشحات آبکی واژن معمولاً شفاف و لغزنده است و بافتی شبیه سفیده تخم مرغ خام دارد.
رایجترین علل ترشحات آبکی
ترشحات آبکی واژن اغلب طبیعی و نشانه تغییرات هورمونی طبیعی بدن شما طی دورانهای مختلف چرخه قاعدگی و دوران باروری شماست. در ادامه به علت ترشحات آبکی واژن بیشتر میپردازیم:
ترشحات آبکی واژن و تخمک گذاری
تخمکگذاری معمولاً در میانه چرخه قاعدگی رخ میدهد. چرخه قاعدگی، با اولین روز پریود شروع و با پریود بعدی تمام میشود؛ یعنی اگر شما چرخه قاعدگی ۲۸ روزه داشته باشید، تخمکگذاری در روز ۱۴ این چرخه اتفاق میافتد. ترشحات در این دوره ممکن است شفاف، لغزنده، کشدار و شبیه سفیده تخم مرغ خام به نظر برسند.
بدن شما در طی زمانی که به سمت تخمکگذاری میرود، در مقایسه با پس از تخمکگذاری تا ۳۰ برابر ترشحات بیشتری تولید میکند. این ترشحات نسبت به ترشحات شما در سایر روزهای چرخه قاعدگی، آبکیتر است و کشسانی بیشتری دارد.
ترشحات آبکی در زمان رابطه جنسی
وقتی تحریک جنسی اتفاق میافتد، غدد واژن شما شروع به ترشح مایعی شفاف و آبکی میکنند تا محیط واژن را برای برقراری رابطه جنسی روان کنند. این ترشحات کاملاً طبیعی است و پس از حدود یک ساعت متوقف میشود. این ترشحات معمولاً شفاف، خیس و لغزنده است.
ترشحات آبکی واژن در اغلب موارد طبیعی و ناشی از تغییرات هورمونی طبیعی طی چرخه قاعدگی است.
ترشحات آبکی و قرصهای ضدبارداری
قرصهای ضدبارداری سطح هورمونهای جنسی بدن شما را تغییر میدهند. ممکن است با مصرف قرصهای ضدبارداری، ترشحات شما آبکیتر و حجم آن بیشتر از گذشته شود. این مورد اغلب طبیعی است و جای نگرانی ندارد؛ اما اگر در کنار ترشحات آبکی علائم دیگری هم دارید، حتما با پزشک زنان صحبت کنید.
ترشحات آبکی و بارداری
در طی دوران بارداری، دیواره واژن و دهانه رحم نرمتر میشود. بدن شما برای محافظت از رحم، شروع به تولید بیشتر ترشحات میکند تا جلوی ورود عوامل عفونی را به واژن و رحم بگیرد. ازاینرو، ترشحات واژن در این دوران آبکیتر میشوند. گاهی این ترشحات به حدی آبکی و زیاد است که شبیه ادرار به نظر میرسد!
دقت کنید که ترشحات آبکی بهتنهایی بهمعنی بارداری نیست! برای تشخصی بارداری به علائم دیگری مثل عقب افتادن پریود، تورم پستانها و از همه مهمتر جواب تست بی بی چک دقت کنید.
ترشح مداوم و بیوقفه مایع شفاف از واژن، بهخصوص در سهماهه آخر بارداری، میتواند نشانه نشت مایع آمنیوتیک باشد. دراینشرایط حتماً با پزشک مشورت کنید.
ترشحات آبکی در یائسگی
وقتی به دوران یائسگی نزدیک میشوید، بدن شما هورمون استروژن کمتری میسازد. درنتیجهی این تغییر، ترشحات واژن شما کاهش پیدا میکند. این ترشحات میتواند آبکی و رقیق، شفاف یا سفید باشد.
ترشحات آبکی بعد از سرکلاژ
سرکلاژ سرویکس یا دهانه رحم، یک فرآیند پزشکی است که طی آن دهانه رحم موقتاً با بخیه بسته میشود. این کار در افراد بارداری انجام میشود که در خطر زایمان پیش از موعد هستند.
ممکن است پس از انجام سرکلاژ شاهد افزایش ترشحات واژن باشید. این ترشحات ممکن است آبکی باشند؛ اما اگر این ترشحات زیادی آبکی و روان (مشابه ادرار) است، ممکن است نشانه نشت مایع آمنیوتیک دور جنین باشد؛ دراینحالت، سریعاً به مراکز درمانی مراجعه کنید.
ترشح آبکی واژن قبل از پریود
ترشحات واژن پیش از پریود اغلب به رنگ سفید یا شیری متمایل میشود؛ اما گاهی ممکن است پیش از پریود ترشحات آبکی داشته باشید:
- طبیعی: در اغلب موارد ترشحات آبکی پیش از پریود طبیعی است و جای نگرانی ندارد.
- بارداری: افزایش ترشحات و حالت آبکی پیدا کردن میتواند نشانه بارداری باشد؛ اما بههیچوجه به این علامت اکتفا نکنید. عقب افتادن پریود و مثبت شدن بی بی چک مهمترین راههای تشخیص بارداری هستند.
- عفونت: ترشحات آبکی با حجم زیاد، بهطوریکه شبیه ادرار به نظر برسد، میتواند نشانه عفونت واژن باشد. البته دراینحالت، معمولاً نشانههای دیگری هم مشاهده میکنید.
چه موقع ترشحات آبکی واژن غیرطبیعی است؟
بااینکه ترشحات آبکی از واژن اغلب طبیعی و نشانه سلامت دستگاه تناسلی شماست، اما گاهی این ترشحات میتواند نشانه وجود مشکل باشد. در ادامه به علت ترشحات آبکی واژن غیرطبیعی بیشتر میپردازیم:
عفونت مخمری واژن
کاندیدیازیس یا عفونت مخمری واژن اغلب باعث ترشحات پنیری، غلیظ و تکهای میشود؛ اما گاهی میتواند با ترشحات آبکی همراه باشد. این نوع از عفونت اغلب در کنار تغییر در ظاهر ترشحات واژن، با خارش همراه است.
واژینوز باکتریایی
عفونت باکتریایی واژن باعث تغییر ترشحات واژن به ترشحات بیرنگ، سفید یا خاکستری آبکی میشود. این عفونت اغلب با علائم دیگری همراه است؛ مثل:
عفونتهای مقاربتی
عفونتهای مقاربتی مثل سوزاک، کلامیدیا و تریکوموناس میتوانند باعث ترشحات آبکی واژن شوند. این عفونتها اغلب در کنار تغییر در ترشحات واژن، علائم دیگری هم ایجاد میکنند:
- سوزش، خارش یا درد؛ بهخصوص موقع دفع ادرار
- بوی نامطبوع و غیرطبیعی
- تکرر ادرار
بههمخوردن تعادل هورمونها
همانطورکه گفتیم، تغییر سطح هورمونها باعث تغییر در ترشحات واژن میشود. این تغییرات هورمونی در بسیاری از مواقع طبیعی است؛ اما گاهی مشکلاتی مثل استرس، تغییر در تغذیه یا ابتلا به تنبلی تخمدان هم باعث به هم خوردن تعادل هورمونی و مشاهده ترشحات آبکی از واژن میشود.
سایر بیماریهای رحم و تخمدان
برخی بیماریهای دستگاه تناسلی از جمله سرطانهای دهانه رحم و تخمدان میتوانند باعث افزایش حجم ترشحات شوند و شما ترشحات آبکی مشاهده کنید. البته چنین بیماریهایی اغلب با علائم دیگری همراه هستند. مثل:
- درد در ناحیه تناسلی، لگن یا زیر شکم
- کاهش وزن
- احساس نفخ یا تهوع
- تکرر ادرار
- مشاهده خون در ترشحات
ترشحات آبکی بهندرت نشانه عفونت یا سایر بیماریهای رحم و تخمدان است. دراینحالت، معمولاً علائم دیگری هم مشاهده میکنید.
علت ترشحات آبکی خونی واژن
اگر ترشحات آبکی خونی را مشاهده کنید، دلیل آن یکی از گزینههای زیر خواهد بود:
فرارسیدن زمان زایمان
در آخرین هفته بارداری، ممکن است ترشحات واژن از شفاف به سفید تغییر رنگ دهند. بافت این ترشحات ممکن است کمی غلیظ یا حتی خونآلود شود. این اتفاق کاملاً طبیعی است و جای نگرانی ندارد؛ بدن شما مشغول آمادهسازی محیط دهانه رحم و واژن برای تولد نوزاد است.
پس از سرکلاژ
لکهبینی یا مشاهده ترشحات آبکی خونآلود تا سه روز پس از انجام سرکلاژ کاملاً طبیعی است؛ اما اگر خونریزی زیاد است یا بیش از سه روز طول کشیده، حتماً با پزشک صحبت کنید.
ترکیدن کیست تخمدان
تغییرات و همچنین مشکلات هورمونی میتواند باعث تشکیل کیست در تخمدانها شود. اگر تعداد کیستها کم باشد، ممکن است هیچ علامتی ایجاد نکند و شما اصلاً متوجه وجودشان نشوید. این کیستها، بهخصوص اگر تعدادشان کم باشد، بیخطرند و خیلی وقتها هم خودبهخود از بین میروند. گاهی ممکن است یکی از کیستها بترکد و باعث خونریزی غیرطبیعی یا مشاهده ترشحات آبکی خونآلود شود.
ترکیدن کیست تخمدان اغلب با درد شدید همراه است.
تومورهای رحم و تخمدان
تومورهای رحم و تخمدان هم گاهی میتوانند باعث ترشحات آبکی و خونآلود شوند. در صورت مشاهده ترشحات خونآلود بهخصوص بعد از یائسگی، بهتر است با متخصص زنان مشورت کنید تا خیالتان راحت شود.
روشهایی برای مدیریت ترشحات آبکی
ترشحات آبکی واژن در اغلب موارد طبیعی است؛ اما میتواند باعث خیس شدن لباسهای شما و احساس ناراحتی شود. همچنین رطوبت مداوم ناحیه تناسلی، زمینه را برای رشد باکتریها و مخمرها فراهم میکند و خطر ابتلا به عفونتهای واژن را افزایش میدهد.
با راهکارهایی ساده میتوانید این ترشحات را مدیریت کنید:
- لباس زیر نخی بپوشید.
- از پوشیدن شلوارهای چسبان دوری کنید.
- از پد و تامپونهای معطر استفاده نکنید.
- از پد بهداشتی روزانه استفاده کنید.
- از دوش آب داغ و استحمام در وان آب داغ اجتناب کنید.
- از دوش واژینال استفاده نکنید؛ چراکه میکروبهای طبیعی واژن شما را تغییر میدهد.
- از مصرف خودسرانه آنتیبیوتیک پرهیز کنید.
- در رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید.
اگر ترشحات آبکی شما متفاوت با چیزی است که قبلاً تجربه کردهاید، یا اگر در کنار ترشحات آبکی علائم دیگری هم دارید، حتماً با متخصص زنان و زایمان مشورت کنید.
چه زمانی از پزشک کمک بگیریم؟
ترشحات آبکی واژن بهتنهایی، بهندرت نشانه مشکل است؛ اما در موارد زیر بهتر است با یک متخصص زنان مشورت کنید:
- حجم ترشحات بیشتر از چیزی است که تابهحال تجربه کردهاید.
- ترشحات آبکی بیشازحد که پس از دو تا سه روز کاهش پیدا نکرده است.
همچنین اگر ترشحات آبکی با علائم زیر همراه است، حتماً از پزشک کمک بگیرید:
- رنگ، قوام یا بوی ترشحات نسبت به چیزی که تابهحال تجربه کردهاید تغییر کرده است.
- بین دو پریود یا پس از رابطه جنسی خونریزی یا لکهبینی دارید.
- ترشحات آبکی با سایر علائم مثل سوزش، خارش، درد، تب و… همراه است.
کلام آخر دکتر
مشاهده ترشحات آبکی از واژن در اغلب موارد طبیعی و نشانه عملکرد طبیعی بدن شماست. کاملاً طبیعی است که شکل ترشحات در طول چرخه قاعدگی کمی تغییر داشته باشند و این مورد معمولاً جای نگرانی ندارد؛ اما اگر ترشحات شما نسبت به چیزی که قبلاً تجربه کردهاید تفاوت مشهودی دارد یا تغییر ترشحات با علائم دیگر همراه است، برای اطمینان با پزشک مشورت کنید.
سوالات متداول
هرچند تغییرات هورمونی در اوایل بارداری میتواند باعث آبکی شدن ترشحات شود، اما این نشانه بهتنهایی برای تشخیص بارداری کافی نیست. برای تشخیص بارداری حتماً یک روز پس از عقب افتادن پریود، از تست بی بی چک استفاده کنید.
ترشحات آبکی اغلب طبیعی و نشانه سلامت دستگاه تناسلی است؛ اما گاهی میتواند نشانه عفونت هم باشد. دراینحالت، معمولاً علائم دیگری مثل سوزش، خارش، درد یا بوی نامطبوع هم احساس میکنید.
ترشحات آبکی اغلب طبیعی است و جای نگرانی ندارد؛ اما اگر این ترشحات آنقدر زیاد است که انگار ادرار کردهاید، بهخصوص اگر علائم دیگری هم دارید یا باردار هستید، بهتر است برای اطمینان با پزشک مشورت کنید.
نام علامت | ترشحات آبکی واژن |
تخصص مربوطه | زنان |
علائم | ترشحات آبکی، رقیق و شفاف |
عوارض | مرطوب بودن دائمی واژن میتواند شانس ابتلا به عفونت را افزایش دهد. |
علت | تغییرات هورمونی طبیعی بدن، بارداری، اولین نشانههای یائسگی |
موارد ریسک بالای ابتلا | عفونت، بیماریهای هورمونی |
روشهای تشخیص | گرفتن شرح حال، بهندرت ممکن است نیاز به معاینه یا انجام آزمایشهای دیگر باشد. |
روشهای کنترل | لباس زیر نخی، پدهای غیرمعطر، رعایت بهداشت فردی و جنسی |
روشهای درمان | در مواردی که ناشی از عفونت است با آنتیبیوتیکهای مخصوص درمان میشود. |
برای صحبت با پزشک نیاز به مراجعه حضوری نیست! در سامانهی دکترساینا میتوانید در هر زمان و هر کجا از بهترین متخصص زنان بهصورت متنی، صوتی یا ویدیویی مشاوره دریافت کنید.